معده درد عصبی پدیدهای رایج است که بسیاری از افراد حداقل یک بار در طول عمر خود آن را تجربه میکنند. این درد عصبی همان احساس ناخوشایندی است که هنگام استرس و اضطراب معده و روده شما را درگیر میکند. حالت تهوع و نفخ نیز از علائم پیشرفته این اختلال محسوب میشوند.
شناخت دردهای عصبی برای ما بسیار مهم است چرا که رابطه بین سلامت روان و سلامت فیزیکی ما را روش میکند. بروز معده درد عصبی به خوبی نشان میدهد که اعصاب ما چطور بر معده و روده ما تاثیر میگذارند. تحقیقات بسیار زیادی در این زمینه انجام شده است و تقریبا همه آنها تاثیر پذیری بینظیر سیستم گوارشی از سلامت روانی انسان را تایید میکنند. تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا این موضوع جذاب را زیر و رو کنیم.
معده درد عصبی چیست؟
معده درد عصبی واکنشی فیزیکی به استرس یا اضطراب ما است. با اینکه چنین مشکلی به خودی خود در دسته بیماریهای فیزیکی قرار نمیگیرد، میتواند مشکلات بسیار زیادی برای فرد درگیر درست کند. اصولا نمیتوان تعریف عمیق و مشخصی برای این اختلال ارائه کرد اما حقیقت این است که بسیاری از افراد جهان از این درد رنج میبرند!
بدن ما به هنگام درگیری با استرس یا اضطراب شدید سعی میکند تا با مشکلات درونی ما مبارزه کند اما قادر به مبارزه با درگیریهای روانی نیست؛ در نتیجه باعث ایجاد دردهای عصبی میشود. یکی از تغییراتی که به هنگام پاسخ فیزیکی بدن به استرس و اضطراب رخ میدهد، تغییر جهت جریان خون از دستگاه گوارش و به سمت عضلات است. همین مسئله است که به احساس ناراحتی یا درد در معده منجر میشود. علائمی مانند دل پیچه، حالت تهوع، نفخ و تغییر در حرکات روده نیز میتوانند در افرادی که با استرس دست و پنجه نرم میکنند، بروز پیدا کند.
دلایل بروز درد معده عصبی
عوامل مختلفی در ایجاد معده درد عصبی نقش دارند که از مهمترین آنها میتوان به اضطراب و استرس شدید اشاره کرد. از استرسهای روزمره مانند فشار کاری، استرس تحصیلی و درگیریهای شخصی گرفته تا رویدادهای مهمی مانند جابجایی، از دست دادن شغل یا مرگ یکی از عزیزان، همگی میتوانند باعث به وجود آمدن این دردهای عصبی شوند. شاید جالب باشد که بدانید اولین قرار عاشقانه شما هم میتواند باعث بروز دل دردهای عصبی در شما شود.
دلیل اینکه چطور استرس و اضطراب میتوانند به معده درد عصبی منجر شوند در ارتباط پیچیده بین مغز و روده نهفته است! ارتباطی دو طرفه که به مغز اجازه میدهد عملکرد روده را تنظیم کند و به روده اجازه میدهد بر رفتار مغز ما تاثیر بگذارد. زمانی که استرس داریم یا مضطرب هستیم، مغز سیگنالهایی به روده ما ارسال میکند که با ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی مختلف، بدن را برای مقابله با مشکل آماده میکند. همین مسئله است که باعث احساس درد در معده فرد دچار استرس یا اضطراب میشود.
علائم معده درد عصبی
دل درد عصبی با علائم مختلفی در بدن فرد درگیر ظاهر میشود. به علاوه، علائم این اختلال میتوانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند. در ادامه، مهمترین علائم این اختلال عصبی را بررسی خواهیم کرد:
معده درد یا دل پیچه
قطعا وقتی از معده درد عصبی صحبت میکنیم، مهمترین علائم آن معده درد یا دل پیچه خواهد بود! این مورد شایعترین علامت بروز دل درد عصبی است و میتواند از احساس ناراحتی خفیف تا دردهای شدید متغیر باشد.
تهوع یا استفراغ
احساس تهوع یا تهوع در معده معمولا در اولین مراحل استرس یا اضطراب به سراغ فرد درگیر میآید. ممکن است فرد درگیر چیزی نخورده باشد اما احساس سنگینی کند. این حس تهوع یا استفراغ معمولا گذرا است؛ با این حال ممکن است در برخی موارد باعث استفراغ شود.
نفخ یا گاز معده
معده درد عصبی باعث میشود سیستم گوارش شما دچار اختلالات جدی شود. یکی از عوارض این اختلالات جدی، نفخ و تورم معده است که میتواند فرد درگیر را آزار دهد.
تغییر در حرکات روده
اسهال، یبوست یا تغییر متناوب بین این دو در مراحل پیچیدهتر دل درد عصبی به سراغ فرد درگیر میآیند. جالب است بدانید خود اسهال و یبوست نیز میتوانند به تنهایی بر خلق و خوی فرد درگیر تاثیر بگذارند!
از دست دادن اشتها
وقتی معده درد و احساس تهوع دارید، چه کار میکنید؟ کاملا درست حدس زدید! کمتر غذا میخورید تا شاید از شر این درد و احساس تهوع خلاص شوید. مغز ما به صورت خودکار برای مدیریت چنین شرایطی، اشتهای ما را کاهش میدهد.
نکته بسیار مهمی که باید بدانیم این است که علائم معده درد عصبی میتوانند زندگی روزمره ما را تحت تأثیر قرار دهند. انجام فعالیتهای روزانه برای افرادی که درگیر این اختلال میشوند بسیار سخت است. به علاوه، از دست رفتن اشتها سلامت این افراد را به خطر میاندازد. با این همه، باید به یاد داشته باشیم که این مشکل قابل درمان است و میتوانیم با کمک گرفتن از یک متخصص علائم آن را مدیریت کنید.
تشخیص دل درد عصبی از دیگر مشکلات معده
تشخیص دل درد عصبی کمی پیچیده است چرا که اغلب علائم آن با دیگر اختلالات گوارشی همپوشانی دارند. البته این باعث نمیشود نتوان این مشکل را تشخیص داد! در همین بخش، روشهای تشخیص این اختلال از دیگر مشکلات معده را بررسی خواهیم کرد.
سابقه پزشکی
اولین قدم در تشخیص معده درد عصبی، بررسی کامل سابقه پزشکی بیمار است. درک ماهیت و طول مدت علائم، عوامل محرک و تأثیر این علائم بر زندگی روزمره بیمار در این مرحله قرار میگیرند.
معاینه فیزیکی
ممکن است پزشک متخصص برای درک دقیقتر شرایط به سراغ معاینه فیزیکی برود. این معاینات برای بررسی علائم فیزیکی دل درد عصبی مانند نفخ یا حساسیت روده انجام میشوند.
ارزیابی روانشناختی
حالا که از وجود رابطه مستقیم معده درد عصبی با استرس و اضطراب آگاه هستیم، ارزیابی روانشناختی میتواند به ما کمک کند تا مراحل درمان را با دقت بیشتری پیش ببریم. بحث در مورد هر گونه استرس یا تغییرات داخیری که در زندگی فرد رخ داده است در این مرحله قرار میگیرد.
آزمایشهای تخصصی
آزمایش خاصی برای تشخیص معده درد عصبی وجود ندارد! با این حال، ممکن است آزمایشهای خاصی برای رد احتمال درگیری با دیگر اختلالات معده انجام شود. آزمایشهایی مانند آزمایش خون، آزمایش مدفوع یا آزمایشهای تصویربرداری مانند سونوگرافی یا سی تی اسکن برای این منظور تجویز میشوند. در برخی موارد، گاستروسکوپی یا کولونوسکوپی نیز برای بیمار تجویز میشود.
مسئلهای که باید بدانیم این است که تشخیص معده درد عصبی اغلب در یک فرایند حذفی انجام میشود که پزشک متخصص طی آن احتمال وجود دیگر بیماریهای گوارشی را رد میکند. اگر با هر یک از علائم این اختلال درگیر هستید، باید با یک متخصص مشورت کنید!
روشهای درمان دل درد عصبی
درمان معده درد عصبی شامل ترکیبی از درمانهای پزشکی و تغییر سبک زندگی است. در واقع با وجود کمکهای پزشک متخصص، نهایتا خود فرد درگیر است که باید برای سلامتی خود دست به کار شود. در ادامه برخی روشهای درمانی این اختلال را بررسی میکنیم.
دارو درمانی
پزشک متخصص بسته به شدت علائم از دارو درمانی کمک میگیرد. آنتی اسیدها یا مهار کنندههای اسید معده، داروهای ضد تهوع، یا حتی داروهای ضد اضطراب در برخی موارد برای کنترل بیماری تجویز میشوند.
روان درمانی
از آنجایی که معده درد عصبی با استرس و اضطراب ارتباط دارد، درمان شناختی-رفتاری (CBT) میتواند در مهار علائم آن مفید باشد. CBT میتواند به افراد کمک کند روشهای جدیدی برای مدیریت استرس و اضطراب خود بیاموزند که به کاهش علائم معده عصبی کمک میکند.
تکنیکهای حفظ آرامش
تکنیکهایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا میتوانند به کاهش استرس و اضطراب فرد درگیر کمک کنند و نهایتا به کاهش علائم معده عصبی کمک کنند.
تغییر رژیم غذایی
برخی غذاها و نوشیدنیها، مانند آنهایی که دارای چربی، کافئین یا الکل زیاد هستند، علائم معده درد عصبی را تشدید میکنند. وجود یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوهها، سبزیجات، پروتئینهای بدون چربی و غلات میتواند به حفظ سلامت روده کمک کند.
ورزش منظم
فعالیت بدنی منظم نیز میتواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند و سیستم گوارشی فرد را شرایط بهینه قرار دهد.
خواب کافی
خواب کافی در تمامی اختلالات روانی نقشی کلیدی دارد! کمبود خواب میتواند استرس و اضطراب را تشدید کند، بنابراین اطمینان از خواب با کیفیت و کافی به مدیریت علائم معده درد عصبی کمک میکند.
نوشیدن آب کافی
نوشیدن آب کافی زمانی که سیستم گوارشی ما درگیر مشکلاتی مانند تهوع یا اسهال میشود بسیار مهم است. در نتیجه باید تا جای ممکن آب بنوشید!
به یاد داشته باشید که باید قبل از شروع هر رژیم غذایی جدیدی با متخصص تغذیه مشورت کنید. متخصص تغذیه میتواند با بررسی شرایط شما، بهترین رژیم تغذیه ممکن را در اختیار شما قرار دهد.
کلام آخر درباره معده درد عصبی
در این مقاله با مفهوم معده درد عصبی آشنا شدیم؛ پدیدهای رایج که ارتباط نزدیکی با استرس و اضطراب دارد. درک دل درد عصبی و ارتباط آن با استرس و اضطراب در مدیریت علائم آن و حفظ یک رابطه سالم بین روده و مغز به ما کمک میکند. اگر علائم معده درد عصبی را تجربه میکنید، باید با یک متخصص ارتباط بگیرید. میتوانید به راحتی برای مشورت با یک متخصص از مشاورین آنلایف کمک بگیرید. شما همچنین میتوانید برای آشنایی بیشتر با دردهای عصبی از دوره دردهای روان تنی مجموعه ما استفاده کنید.