خواب یکی از مهم‌ترین عنصرهای زندگی بشر است و معیاری برای تعیین سلامتی جسمی و روانی افراد است. نیاز به استراحت در انسان بسیار تعیین کننده است و اگر این نیاز به درستی تامین نشود در زندگی فردی و اجتماعی وی باعث اختلال می‌شود. اختلال خواب یکی از مشکلاتی است که زندگی بسیاری از انسان‌های این کره‌ی خاکی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این مقاله همراه آنلایف باشید تا انواع این اختلال و نحوه تشخیص آن را بررسی کنیم.
تعریف اختلالات خواب
بی خوابی یک اختلال رایج مربوط به خواب است که می تواند شما را در به خواب رفتن دچار مشکل کند یا حتی نگذارد که شما به راحتی بخوابید. این اختلال همچنین می تواند باعث شود که خیلی زود از خواب بیدار شوید و نتوانید دوباره به خواب بروید و ممکن است حتی وقتی از خواب بیدار می شوید همچنان احساس خستگی کنید. بی خوابی به نحوی سطح انرژی شما را تخلیه می‌کند و بر خلق و خوی شما تأثیر می‌گذارد. در ادامه نیز می تواند سلامت، عملکرد کاری و کیفیت زندگی شما را دچار مشکل کند.
میزان خواب کافی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اما بیشتر بزرگسالان به 7 تا 9 ساعت خواب در شب نیاز دارند.
در برخی موارد، بسیاری از بزرگسالان دچار بی خوابی کوتاه مدت می شوند. این اتفاق می تواند روزها یا هفته ها ادامه داشته باشد. بی خوابی کوتاه مدت معمولاً به دلیل استرس یا یک رویداد ناراحت کننده به وجود می‌آید. هرچند، برخی افراد دچار بی خوابی طولانی مدت هستند که به آن بی خوابی مزمن نیز می گویند. این اختلال به مدت سه ماه یا بیشتر طول می کشد. بی خوابی ممکن است خود مشکل اصلی باشد یا احتمالا مربوط به عوارض سایر بیماری‌ها و داروها باشد.
تشخیص اختلال
مجبور نیستید بی‌خوابی‌های شبانه را تحمل کنید. تغییرات ساده در عادات روزانه شما اغلب می تواند کمک کننده باشد. ولی باید به این نکته توجه کرد که تا دو سوم افراد گهگاه علائم بی خوابی را تجربه می کنند. معیار تشخیص این حملات بی خوابی به مدت زمانی که طول می‌کشد و به مقداری که باعث ناراحتی یا اختلال در عملکرد روزانه شود، بستگی دارد. اما برای هر کسی که در مورد میزان خواب خود نگرانی دارد مهم است که برای تشخیص و درمان مناسب با یک متخصص بهداشت صحبت کند. پزشک می‌تواند برای درک بهتر وضعیت شما سؤالاتی بپرسد و آزمایش‌هایی را برای تشخیص بیخوابی شما انجام دهد. علائم بی خوابی می تواند با علائم سایر اختلالات خواب همپوشانی داشته باشد، بنابراین مهم است که به جای تلاش برای تشخیص خود، با یک متخصص کار کنید. بی خوابی که درمان نشده و منجر به محرومیت طولانی مدت از خواب شود، با تعدادی از اثرات مضر مرتبط است. از جمله: کیفیت زندگی پایین تر و افزایش خطر سوء مصرف مواد، درد مزمن، بیماری قلبی و دیابت.
چگونه نیازها و عادات خواب متفاوت است و این برای شما چه معنایی دارد
عادات و نیازهای خواب از فردی به فرد دیگر می تواند بسیار متفاوت باشد. به دلیل این تغییرات، متخصصان، طیف گسترده ای از ویژگی های خواب را "عادی" می دانند. چند نمونه از این موارد عبارتند از:
سحرخیزان/ زود بیدار می شوند: برخی افراد به طور طبیعی ترجیح می دهند که زود به رختخواب بروند و زود بیدار شوند.
جغدهای شب/ دیر بیدار می شوند: برخی از افراد ترجیح می دهند که دیر به رختخواب بروند و دیر بیدار شوند.
افراد کم خواب: برخی افراد به طور طبیعی به خواب کمتری نسبت به دیگران نیاز دارند. تحقیقات نشان می دهد که حتی ممکن است یک دلیل ژنتیکی برای این مقدار خواب وجود داشته باشد.
تفاوت‌هایی در خواب حرفه ای: برخی از افراد به دلایل خاصی مانند حرفه خود عادات خواب را ایجاد می کنند. پرسنل نظامی با تجربه رزمی اغلب یاد می گیرند که به دلیل خواسته ها و خطرات حرفه خود سبک خواب باشند. در نقطه مقابل این طیف، برخی از افراد یاد می‌گیرند که بسیار سنگین بخوابند تا با وجود صداهای اطراف از خواب بیدار نشوند.
تغییرات طبیعی در نیازهای خواب: نیاز شما به خواب در طول زندگی تغییر می کند. نوزادان به طور قابل توجهی به خواب بیشتری نیاز دارند، بین 14 تا 17 ساعت در روز، در حالی که بزرگسالان (18 سال به بالا) به حدود 7 تا 9 ساعت خواب در روز نیاز دارند.
انواع اختلالات خواب
دو نوع اصلی بی خوابی، بی خوابی حاد و بی خوابی مزمن است. بی خوابی حاد مشکلاتی را در خواب به وجود می‌آورد که چند روز یا چند هفته طول می کشد، اما بیش از سه ماه طول نمی کشد. بیخوابی کوتاه‌مدت اغلب می‌تواند در یک علت بیرونی یا استرس‌زای زندگی مانند طلاق، مرگ یکی از عزیزان یا یک بیماری بزرگی ردیابی شود. اگر بی خوابی حاد در طول چند ماه ادامه پیدا کند، به عنوان بی خوابی مزمن طبقه بندی می شود.
بی خوابی مزمن زمانی است که فرد حداقل سه روز در هفته به مدت بیش از سه ماه مشکلات خواب و علائم مرتبط با آن در طول روز مانند خواب آلودگی و مشکلاتی در تمرکز را تجربه می کند. تخمین زده می شود که حدود 10 تا 15 درصد افراد بی خوابی مزمن دارند.
افراد مبتلا به بی خوابی مزمن معمولاً در مورد ناتوانی خود در خوابیدن و علائم آن در طول روز احساس ناراحتی می کنند. علائم عموماً آنقدر شدید هستند که بر عملکرد شغلی یا تحصیلی فرد و همچنین زندگی اجتماعی یا خانوادگی وی تأثیر می‌گذارند.
علائم بی خوابی چه چیزهایی هستند؟
بی خوابی چندین علامت بالقوه دارد که به چند دسته تقسیم می شوند:
داشتن مشکلات خواب.
تاثیرات روزانه.
ویژگی های بی خوابی مزمن.
انواع مختلف مشکلات خواب
داشتن مشکلات خواب شکل‌های مختلفی دارد اما سه مورد اصلی، برای این اتفاق وجود دارد و افراد معمولاً در طول زمان ممکن است هرکدام از آنها را تجربه کنند:
بی خوابی اولیه (شروع خواب): این بدان معناست که شما در به خواب رفتن مشکل دارید.
بی خوابی میانی (تداومی): این شکل باعث می شود نیمه شب از خواب بیدار شوید اما دوباره به خواب می روید. این شایع ترین شکل بیخوابی است که تقریباً دو سوم افراد مبتلا به بیخوابی را تحت تأثیر قرار می دهد.
بی خوابی دیرهنگام (زود بیدار شدن): این شکل به این معنی است که شما صبح خیلی زود از خواب بیدار می شوید و دیگر نمی‌توانید به خواب بروید.
تاثیرات بیخوابی بر زندگی روزمره
خواب به اندازه رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم برای سلامتی شما مهم است. بی خوابی و هر چیزی که شما را از خوابیدن باز می دارد، می تواند شما را از نظر روحی و جسمی تحت تاثیر قرار دهد. افراد مبتلا به بی خوابی در مقایسه با افرادی که خوب می خوابند، کیفیت زندگی بسیار پایین‌تری دارند. قطعا خواب مناسب است که باعث تعادل در زندگی فردی و اجتماعی هرکس می‌شود. در نتیجه برای اینکه بهترین حالت را در روز داشته باشید به خواب کافی نیاز دارید. بنابراین، اختلالاتی مانند بی خوابی معمولاً علائمی را در شما ایجاد می کند که در هنگام بیداری روی شما تأثیر می گذارد. این موارد شامل:
احساس خستگی، ناخوشی یا خواب‌آلودگی.
پاسخ‌های با تأخیر، مانند واکنش بسیار آهسته هنگام رانندگی.
مشکل در به خاطر سپردن مسائل مختلف.
کند شدن فرآیندهای فکری، گیجی یا مشکل در تمرکز.
اختلالات خلقی، به ویژه اضطراب، افسردگی و تحریک‌پذیری بالا.
اختلالات دیگر در کار شما، مانند فعالیت‌های اجتماعی، سرگرمی ها یا سایر فعالیت‌های معمولی.
علائم بی خوابی مزمن
به وجود آمدن علائم بی خوابی بسته به یک سری وضعیت خاصی است. اگر علائم شما دارای ویژگی های خاصی باشد، ممکن است بی خوابی مزمن داشته باشید. این ویژگی‌ها عبارتند از:
شرایط: تشخیص بی خوابی مزمن هیچ ربطی به شرایط شما برای خواب ندارد (مانند تغییر در برنامه کاری، رویدادهای زندگی و غیره). تشخیص بیخوابی مستلزم داشتن مشکلات خواب با وجود داشتن زمان و محیط مناسب برای انجام این کار است.
فراوانی: بی خوابی مزمن مستلزم این است که به طور مکرر، حداقل سه بار در هفته، بی خوابی داشته باشید.
مدت زمان: بی خوابی مزمن حداقل سه ماه طول می کشد.
مواردی که می‌توانند دلیل بیخوابی باشند
کارشناسان به طور کامل نمی دانند که چرا بی خوابی اتفاق می افتد، اما درک فعلی این است که این وضعیت می تواند عوامل زیادی را شامل شود. برخی از این عوامل می توانند علت اصلی آن باشند یا حداقل به وجود آمدن آن کمک کنند. تحقیقات بیشتری برای درک دقیق چگونگی و چرایی بی خوابی ضروری است.
عواملی که می توانند باعث ایجاد بیخوابی شوند عبارتند از موارد زیر:
سابقه خانوادگی (ژنتیک): به نظر می‌رسد ویژگی‌ها و شرایط خواب، از جمله بیخوابی، در خانواده‌ها وجود دارد.
تفاوت‌های فعالیت مغزی: افراد مبتلا به بیخوابی ممکن است مغز فعال‌تری داشته باشند یا حتی دارای تفاوت‌های شیمیایی در مغزشان باشند که بر کیفبت خواب آنها تأثیر می‌گذارد.
شرایط پزشکی: سلامت جسمانی شما می‌تواند بر کیفیت خواب شما تأثیر باشد. این مورد شامل بیماری‌های موقتی مانند عفونت‌ها یا جراحات جزئی، یا شرایط مزمن مانند رفلاکس اسید معده و بیماری پارکینسون می‌شود. شرایطی که بر ریتم شبانه روزی، مانند ساعت طبیعی خواب و بیدار بودن جسم شما تأثیر می گذارد، عوامل مهمی نیز به شمار می‌آیند.
شرایط سلامت روان: حدود نیمی از افراد مبتلا به بی خوابی مزمن حداقل دارای یک بیماری روانی دیگر مانند اضطراب یا افسردگی نیز هستند.
شرایط زندگی: شرایط دشوار و استرس زا زندگی ممکن است لزوما به تنهایی باعث بی خوابی نشود، اما در به وجود آمدن آن، نقش بسیار مهمی دارد. تغییرات مختصر یا موقت در زندگی، مانند خوابیدن در مکان ناآشنا یا تطبیق با یک برنامه کاری جدید (به ویژه شیفت کاری) نیز عامل بعدی بیخوابی می‌تواند باشد. تغییرات طولانی مدت، مانند نقل مکان به یک خانه جدید نیز می تواند بر خواب تأثیر بگذارد.
عادات و روال شما: عادات خواب شما (که همچنین به عنوان بهداشت خواب شناخته می شود) می تواند به بی خوابی کمک کند و شامل چرت زدن یا عدم چرت زدن، مقدار مصرف کافئین و سایر عادات را شامل می شود.
روش‌های جلوگیری از اختلال بیخوابی
عادات خواب خوب مانند عمل کردن به موارد پایین می توانند به جلوگیری از بی خوابی شما کمک کنند:
زمان به رختخواب رفتن و زمان از خواب بیدار شدن را یکسان نگه دارید. (هر روز، از جمله آخر هفته ها،)
فعال بمانید. فعالیت منظم می تواند منجر به خواب راحت شود.
چرت زدن را محدود کنید یا اصلاً چرت نزنید.
کافئین، الکل و نیکوتین را محدود کنید یا از آن به هیچ وجه استفاده نکنید.
قبل از خواب وعده های غذایی سنگین نخورید یا مایعات زیادی ننوشید.
اتاق خواب خود را برای خوابیدن راحت کنید و فقط برای رابطه جنسی یا خواب از آن استفاده کنید.
یقبل خواب کارهای آرامش بخش، مانند حمام آب گرم، خواندن یا گوش دادن به موسیقی ملایم را انجام دهید.
کلام آخر در رابطه با اختلالات بیخوابی
به طور کلی، خوابیدن جز نیازهای اولیه بشر شناخته می‌شودو عدم توجه به رفع این نیاز باعث تاثیرات کوتاه و بلند مدت شده و تعادل را در زندگی فرد مختل می‌کند. اگربا اختلالات خواب درگیر هستید، می‌توانید از مشاورین آنلایف کمک بگیرید. فراموش نکنید که وبینارهای آنلاین ما مانند درمان اختلالات خواب نیز می‌توانند در این مسیر به شما کمک کنند.
سبک زندگی
