همه ما گاهی دچار اضطراب میشویم اما تاثیر اضطراب مزمن بر زندگیمان بیش از چیزی است که تصور میکنیم. ما معمولا فکر میکنیم مشکلاتی مانند اضطراب و افسردگی فقط باعث تغییرات رفتاری میشوند اما در واقع این اختلالات عواقب طولانیمدتی برای سلامت جسمی ما به همراه خواهند داشت.
اضطراب میتواند علائم فیزیکی به همراه داشته باشد. دفعه آخری را به یاد بیاورید که از چیزی مضطرب شدهاید. احتمالا کف دستتان عرق کرده یا پاهایتان به لرزه افتادهاند. شاید ضربان قلبتان شدت گرفته است یا حالت تهوع گرفتهاید. ممکن است حتی تصور کرده باشید که مریض شدهاید.
اکثر افراد در شرایط سخت دچار اضطراب میشوند. اضطراب میتواند بسیار جدی باشد و در درازمدت تبدیل به نوعی اختلال شود که برای مدت مدیدی به طول میانجامد، باعث رنجش و فشار بسیاری شده و مزاحم زندگی عادیتان شود.
علائم و تاثیر اضطراب بر بدن
اضطراب میتواند منجر به علائم جسمی شود که روی سلامتی و زندگی روزمره ما تاثیر میگذارد.
علائم جسمی اضطراب شدید عبارتند از:
· درد شکم، حالت تهوع یا مشکلات گوارشی
· سردرد
· بیخوابی یا مشکلات دیگر خواب (برای مثال مکررا از خواب پریدن)
· ضعف جسمی یا خستگی
· تنفس شتابزده یا تنگی نفس
· تپش قلب یا ضربان قلب شدید
· عرق کردن
· لرزش یا ارتعاش
· کشیدگی یا درد عضلانی
اضطراب انواع مختلفی دارد که در شرایط حادتر میتوانند منجر به علائم بیشتری شوند. برای مثال اگر دچار حمله پانیک شوید، این علائم را تجربه خواهید کرد:
· ترس از مرگ
· تنگی نفس و حس خفگی
· بیحسی یا احساس خوابرفتگی اعضای بدن
· درد قفسه سینه
· احساس منگی، سرگیجه یا حس بیهوش شدن
· احساس داغ شدن یا لرز
اضطراب در واقع واکنش غریزی بدن ما به استرس است. بدن ما به این شکل به ما هشدار میدهد که خطری در کمین است و کمکمان میکند تا با این خطر مقابله کنیم. به این واکنش بهاصطلاح «واکنش ستیز یا گریز» میگویند.
وقتی بدنتان به خطر واکنش نشان میدهد، تندتر نفس میکشید. این اتفاق به این دلیل میافتد که بدنمان خود را برای زمان فرار آماده میکند و در نتیجه ریههایمان سعی میکنند اکسیژن بیشتری را در خون به جریان بیندازند. همین اتفاق ممکن است باعث شود احساس تنگی نفس کنیم که بیش از پیش منجر به اضطراب یا پانیک میشود.
بدن ما قرار نیست همیشه در حالت هشدار بماند. واکنش ستیز یا گریز دائمی یکی از تاثیرات اضطراب و مخصوصا اختلال اضطراب مزمن است. این حالت تاثیرات منفیای بر سلامت جسمی ما میگذارد.
کشیدگی عضلات، ما را برای دویدن و فرار آماده کرده و تاثیرات اضطراب را نمایان میکنند. با این حال، فشار همیشگی روی عضلات بدن منجر به درد، سردردهای تنشی و میگرن میشود. وقتی با خطری مواجه میشویم، هورمونهای آدرنالین و کورتیزول منجر به تپش قلب و تنفس سریع میشوند. اما این هورمونها ممکن است روی گوارش و قند خون نیز اثر بگذارند. برای همین است که تاثیرات اضطراب روی دستگاه گوارشی ما تا این حد واضح و آنی است.
اگر اغلب اوقات استرس یا اضطراب دارید، آزادسازی مکرر و دائمی این هورمونها ممکن است تاثیر زیاد و طولانیمدتی بر سلامت جسمی شما بگذارد. برای مثال نظم دستگاه گوارشیتان را بهکلی آشفته کند.
از کجا مطمئن شویم اضطراب داریم؟
اگر علائمتان به قدری زیاد و دشوارند که زندگی روزمره را برایتان مشکل میکنند، احتمالا بهتر است به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشکتان میتواند به شما کمک کند مطمئن شوید هیچ بیماری خطرناکی منجر به بروز این علائم نشدهاند.
اگر علائمتان هیچ دلیل پزشکیای ندارند، میتوانند تاثیر اضطراب باشند. یک متخصص سلامت روان میتواند اضطراب و دیگر مشکلات سلامت روان را تشخیص دهد. با این که هیچ آزمایش پزشکیای برای تشخیص اضطراب وجود ندارد، روانپزشکها، روانشناسان، رواندرمانگرها و مشاورها از ابزارهای غربالگری خاصی استفاده میکنند تا مطمئن شوند آیا به اضطراب مبتلا هستید یا نه.
یک متخصص سلامت روان برای اینکه تشخیص دهد آیا به اختلال اضطراب مبتلا هستید یا خیر در مورد تمام علائم جسمی و عاطفی شما میپرسد. آن همچنین از شما میپرسند که چه مدت این علائم را داشتهاید و آیا براساس یک اتفاق خاص بروز پیدا کردهاند یا شدتشان افزایش پیدا کرده است یا خیر.
برای کاهش تاثیر اضطراب بر سلامت جسمی کمک بگیریم!
براساس گفتههای انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا (ADAA)، اگر اضطراب داشته باشید احتمال ابتلایتان به مشکلات سلامت جسمی بیشتر میشود. یک تحقیق در سال 2015 روی 989 نفر نشان داد که علائم اضطراب با بروز زخمهای امعاء و احشاء در ارتباطاند. همین تحقیق روی تاثیر اضطراب نشان داد که هرچقدر علائم اضطراب و افسردگی شدت پیدا کنند، احتمال بیشتری دارد که فرد به بیماریهای زیر مبتلا شود:
· آسم
· مشکلات قلبی
· میگرن
· مشکلات بینایی
· مشکلات کمر
تحقیقات دیگر همچنین تاثیر اضطراب بر ابتلا به آسم را نشان دادهاند. یک تحقیق در سال 2016 نشان داده است که آسم و اضطراب میتوانند منجر به یکدیگر شوند. علاوهبراین تحقیقات پزشکی به تاثیرات اضطراب روی ریسک بیشتر ابتلا به بیماریهای قلبی، نارسایی قلب و سکته پرداختهاند؛ اگرچه نمیتوان اثبات کرد که اضطراب یک فاکتور ریسک مشخص برای این بیماریها باشد.
یک تحقیق دیگر در سال 2017 روی افراد مسن ارتباط بین اضطراب و بیماریهای قلبی را نشان داده است. طبق این تحقیقات، ابتلا به اضطراب و افسردگی بهطور همزمان در ارتباط با ریسک بیشتر ابتلا به مشکلات بینایی، مشکلات گوارشی، آسم و برخی از بیماریهای دیگر است.
به دلیل تاثیر اضطراب بر سلامت جسمی ما، مهم است بدانیم چطور میتوانیم از دیگران کمک بگیریم تا به سلامتیمان کمک کنیم. اضطراب خفیف پس از برطرف شدن مشکلی که آن را به وجود آورده است، از بین میرود اما اضطراب مزمن معمولا ادامه مییابد و به مرور زمان بدتر میشود.
اگر مطمئن نیستید که چطور میتوانید یک روانشناس، روانپزشک یا رواندرمانگر بیابید، میتوانید از پزشکتان بپرسید تا بهترین متخصصین را به شما معرفی کند. تاثیر اضطراب بر سلامت جسمی و روانی، آنقدر پراهمیت است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد.
چطور با علائم جسمانی اضطراب مقابله کنیم؟
معالجه علائم جسمانی اضطراب بستگی به نوع علائمتان و شدت آنها دارد. رواندرمانی و استفاده از دارو اصلیترین انواع معالجه برای اضطراب هستند اما هردوی اینها باید توسط فرد متخصص انجام شوند. بهترین راه برای معالجه این علائم، معالجه منشأ آنهاست: خود اضطراب. تاثیر اضطراب روی جسم ما به قدری آشکار و واضح است که بهترین اقدام برای ما، فهم این است که چه چیزی منجر به اضطراب شده است و چگونه باید آن را رفع کنیم. معالجه اضطراب بلافاصله به علائم جسمانی آن نیز کمک میکند.
نگرانی و ترس مداوم از شناختهشدهترین علائم اضطراب هستند اما ممکن است در مورد میزان تاثیرات اضطراب روی سلامت جسمی خودتان مطلع نباشید. حتی ممکن است ندانید که این علائم جسمی به خاطر اضطراب به وجود آمدهاند. تاثیر اضطراب به حدی مهم و حیاتی است که باید آن را جدی بگیریم. برای همین است که همواره پیشنهاد میشود با دیدن علائم مستمر اضطراب، به یک فرد متخصص مراجعه کنید و کمک بگیرید. در نهایت این شما هستید که باید برای سلامتی خودتان تلاش کنید.